İngiltere'de gerçekleştirilen fakat 45 milyon kişiyi kapsayan kapsamlı bir araştırma, Kovid-19 aşılarının kalp ve damar hastalıkları üzerindeki etkilerine derinlemesine bir bakış sundu. Elde edilen sonuçlar oldukça dikkat çekici: Aşılar, genel itibarıyla kalp krizi ve felç riskini azaltıyor! Bununla birlikte, bazı aşıların beklenmedik nadir yan etkileri de tespit edildi. Sadece belirli bir aşı markası için bir riskin mevcut olması dikkat çekiyor. Aşı sonrası ortaya çıkan pıhtılaşma ile ilgili problemler ve mRNA aşılarının kalp kası iltihabına neden olabileceğine dair uyarılar yer alıyor. İşte detaylar...
İngiltere'deki geniş çaplı bilimsel çalışma, Kovid-19 aşılarının kalp ve damar hastalıkları riskini genel olarak azalttığını ortaya koydu. Nature dergisinde yayımlanan bu çalışmada, 45.7 milyon yetişkinin sağlık verileri üzerinde incelemeler yapılarak aşıların trombotik (pıhtılaşma ile ilişkili) ve kardiyovasküler hastalıklara etkisi araştırıldı.
Araştırmanın bulgularına göre, birinci, ikinci ve hatırlatma dozu almış bireylerde kalp krizi, felç, akciğer embolisi gibi yaygın trombotik olayların görülme sıklığında belirgin bir azalma gözlemlendi. Ancak, bazı aşı türlerinde daha önce rapor edilen nadir komplikasyonların ortaya çıktığı tespit edildi. Özellikle, ChAdOx1 (Oxford-AstraZeneca) aşısı sonrasında “aşıya bağlı trombotik trombositopeni” (VITT) ve mRNA bazlı aşılar sonrası miyokardit (kalp kası iltihabı) ile perikardit (kalp zarında iltihap) vakalarının arttığı görüldü.
Araştırmacılar, elde edilen bulguların gelecekteki Kovid-19 aşılama programlarına geniş katılımın önemini vurguladığını belirtiyor.
AŞILAMANIN KARDİYOVASKÜLER ÜZERİNDEKİ ETKİLERİ ARAŞTIRILDI
İngiltere'de 8 Aralık 2020 ile 23 Ocak 2022 tarihleri arasında gerçekleştirilen araştırmada, NHS İngiltere’nin güvenli veri ortamındaki sağlık kayıtları kullanıldı. Araştırmaya, ilk, ikinci ve hatırlatma dozu olan bireylerde trombotik ve kardiyovasküler hastalıkların sıklığı üzerinde duruldu.
Veriler; aile hekimliği kayıtları, hastane başvuruları, koronavirüs test sonuçları, aşılama detayları ve ölüm kayıtlarıyla bir arada değerlendirildi.
İlgili araştırma, ChAdOx1 (Oxford-AstraZeneca), BNT-162b2 (Pfizer-BioNTech) ve mRNA-1273 (Moderna) aşılarını olan bireyleri kapsadı.
KOVİD-19 AŞILARI TROMBOTİK VE KALP DAMAR HASTALIKLARI RİSKİNİ AZALTIYOR
Bu çalışmada elde edilen bulgular, aşılamaların ardından trombotik olayların genel olarak azaldığını göstermektedir.
Ayrıca, kalp krizi (akut miyokard enfarktüsü) ve iskemik felç gibi arter tıkanıklıkları genellikle aşı sonrası daha seyrek görüldü.
Akciğer embolisi ve derin ven trombozu (DVT) gibi venöz tıkanıklıklar da aşı sonrası belirgin bir şekilde azaldı.
Hatırlatma dozu almış bireylerde trombotik risklerin daha belirgin bir şekilde azaldığı gözlemlendi.
Araştırmacılar, aşıların kardiyovasküler hastalık risklerini azaltmasının en önemli sebeplerinden birinin, Kovid-19 enfeksiyonunu ve özellikle ağır hastalık riskini azaltması olduğunu ifade etti.
BAZI AŞILARDA Nadir GÖRÜLEN KARDİYOVASKÜLER KOMPLİKASYONLAR TESPİT EDİLDİ
Kovid-19 aşıları genel hatlarıyla kalp ve damar hastalıkları riskini düşürmesine rağmen, bazı nadir komplikasyonlar belirli aşılarla ilişkilendirildi:
- Oxford-AstraZeneca (ChAdOx1) aşısı sonrası bazı bireylerde, aşıya bağlı trombotik trombositopeni (VITT) gelişti. Bu komplikasyon özellikle ilk dozdan sonra daha fazla gözlemlenirken, ikinci doz sonrası belirgin bir artış olmadı.
- Pfizer-BioNTech (BNT-162b2) ve Moderna (mRNA-1273) aşıları sonrasında ise miyokardit (kalp kası iltihabı) ve perikardit (kalp zarı iltihabı) vakalarında artış görüldü.
- mRNA bazlı aşıların ikinci dozu sonrasında miyokardit vakalarındaki artış daha belirgin bir şekilde tespit edilse de, hatırlatma dozu alındığında bu riskin geçici bir artış gösterebileceği görüldü.
- Bilim insanları, bu nadir yan etkilerin genellikle hafif seyrettiğini ve büyük ölçüde kendiliğinden kaybolduğunu ifade etti.
ARAŞTIRMANIN ANLAMINA VE GELECEĞE YÖNELİK ÇIKARIMLAR
Nature dergisinde yayımlanan bu kapsamlı araştırma, Kovid-19 aşılarının genel anlamda kalp ve damar sağlığını olumlu yönde etkilediğini ve trombotik olayların azalmasına katkı sağladığını göstermektedir.
Araştırmanın bulgularına göre:
- Aşı sonrası kardiyovasküler hastalık riskinin genel olarak düştüğü, ancak bazı nadir komplikasyonların belirli aşılara bağlı olarak ortaya çıktığı görülmüştür.
- Aşılanan bireylerde, aşı olmayanlarla kıyaslandığında kalp krizi ve felç gibi ciddi olayların daha az görüldüğü tespit edilmiştir.
- Aşıların koruyucu etkisinin ikinci dozdan sonra daha belirgin hale geldiği ve hatırlatma dozunun riskleri bariz bir şekilde azalttığı gözlemlenmiştir.
- Araştırmacılar, ilerideki aşı programlarının geniş katılımlı şekilde uygulanmasının halk sağlığına büyük faydalar sağlayacağını vurgulamıştır.
Bu veriler aynı zamanda Kovid-19 aşılarıyla ilgili kamuoyunda var olan endişeleri gidermeye ve aşılama programlarına olan güveni artırmaya yardımcı olmayı hedeflemektedir.
